استاندارد ملی ایران ، اخذ استاندارد ملی ایران ، هزینه دریافت استاندارد ملی ایران

استاندارد ملی ایران

 معرفی استاندارد ملی :

     چندین هزار استاندارد ملی در کشورمان توسط سازمان استاندارد از ابتدای شروع به کار اداره استاندارد ایران تدوین شده است که با بعد از بررسی هر کدام از استاندارد ها منجر به  دریافت گواهینامه استاندارد ملی ایران می شود و پس از آن یک نشان تجاری یا یک شرکت میتواند روی محصولات خود از نشان استاندارد ملی  استفاده نماید،ولی باید توجه داشته باشید که استاندارد ملی ایران  برای تمامی محصولات در اداره استاندارد ایران تدوین نشده است.

ترویج استانداردهای ملی ایران

تاریخچه مؤسسه استاندارد ملی ایران

   در سال ۱۳۰۴ شمسی اولین حرکت مدون در ارتباط با استاندارد و استاندارد نویسی در ایران با تصویب قانون اوزان و مقیاسها آغاز گردید. در سال ۱۳۳۲ به صورت یک اداره آزمایشگاهی زیر نظر اداره بازرگانی تأسیس گردید که در زمینه کنترل کالاهای وارداتی، صادراتی و تولیدات داخل کشور فعالیت نماید. در سال ۱۳۳۹ قانون " اجازه تاُسیس موسسه‌ استاندارد ملی ایران " در شش ماده به تصویب مجلس وقت رسید. در این سال ایران رسماً به عضویت سازمان بین المللی استاندارد ملی  پذیرفته شد.

   در سال ۱۳۴۹ قانون مواد الحاقی به قانون موسسه‌ استاندارد ملی  و تحقیقات صنعتی ایران شامل هفده ماده و دو تبصره به تصویب مجلسین وقت رسید. در سالهای ۱۳۵۳تا ۱۳۷۱تنها مورد بااهمیت انتقال موسسه‌ استاندارد ملی از وزارت اقتصاد و دارایی به وزارت صنایع و معادن می‌باشد.الحاق ایران به کنوانسیون متر از اقدامات اساسی برای هماهنگ کردن سیستم متریک در کشور بود.کنوانسیون متر در سال ۱۳۷۱ قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه‌استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران شامل ۳۰ ماده و ۲۲ تبصره ازتصویب مجلس شورای اسلامی‌ گذشت که جایگزین کلیه قوانین و مقررات قبلی مؤسسه استاندارد ملی شد و در حال حاضر نیز قانون اصلی این سازمان می‌باشد. در سال 1396 طرح ارتقای سازمان ملی استاندارد پس از شش سال بحث و بررسی در مجلس شورای اسلامی و تصویب آن توسط رئیس جمهور ابلاغ گردید.  موسسه استاندارد ملی ایران و تحقیقات صنعتی ایران تنها سازمانی در ایران است که بر طبق قانون می‌تواند استاندارد ملی و رسمی فراورده‌ها را تعیین و تدوین و اجرای آن‌ها را با کسب موافقت شورای عالی استاندارد ملی اجباری اعلام نماید.

ارکان مؤسسه استاندارد ملی ایران

مطابق ماده هجده قانون مؤسسه استاندارد ملی، مؤسسه دارای دو رکن می‌باشد که شامل رئیس مؤسسه و شورای عالی استاندارد ملی  است. مطابق ماده ۲۱ قانون مؤسسه، رئیس مؤسسه به پیشنهاد وزیر صنایع و معادن و تصویب مربوطه خواهد بود.

    شورای عالی و حکم رئیس جمهور برای مدت سه سال انتخاب می‌شود. در ماده ۲۸ قانون مؤسسه آمده‌است که رئیس مؤسسه حکم معاون وزیرصنایع را خواهد داشت و از نظر حقوقی و استخدامی تابع مقررات  

   استانداردهای ملی به عنوان معیاری جهت ایجاد هماهنگی و یکسان سازی به منظور افزایش قابلیت اطمینان و کاهش ریسک توسط دولت های ملی و یا محلی و در برخی موارد در سطح بین المللی تدوین شده و اغلب اجبار قانونی را به همراه دارند.

 استاندارد های مشخصه :

به استانداردهایی اطلاق می گردد که مشخصات ماده و یا محصولی را از دیدگاه عملکرد، ایمنی و یا موارد دیگری بیان می نمایند. این گروه از استانداردهای ملی توسط شرکت ها برای استفاده داخلی و یا توسط موسسات اجتماعی در سطح ملی و یا بین المللی برای استفاده عموم ایجاد می شوند.

استانداردهای رویه :

به مواردی گفته می شود که روش انجام اعمالی مانند روش های ساخت، روش های آزمون مواد، نیروی انسانی و یا سایر موارد را در بر می گیرد. به طور مثال می توان به استاندارد EN287 اشاره نمود که برای یکسان سازی روش آزمون جوشکار به کار گرفته می شود.

استاندارد های واحد :

به واحدهای استانداردی اطلاق می گردد که به عنوان مرجع جهت اندازه‌گیری مورد استفاده قرار می گیرند. به عنوان مثال می توان به متر استاندارد اشاره نمود که به عنوان مبنای اندازه گیری طول به کار می رود.

استانداردها را می توان از دیدگاه های مختلف به گونه های متفاوتی طبقه بندی نمود. یکی از مرسوم ترین آنها، بر اساس موسسه تدوین کننده و میزان اعتبار آن می باشد.

استانداردهای بین المللی :

این گروه شامل استانداردهایی است که به منظور ایجاد هماهنگی بین محصولات و روش‌هایی که در سطحی فراملی مورد استفاده قرار می گیرند، توسط کمیته های فنی یکی از دو موسسه استاندارد سازی بین المللی تدوین شده‌اند، که اولین آنها موسسه بین المللی برای استاندارد سازی (International Organization for Standardization - ISO) بوده که در تمامی زمینه ها به غیر از برق و الکترونیک به فعالیت می‌پردازد و دیگری کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک (International Electrotechnical Commission - IEC) است که در زمینه برق و الکترونیک فعالیت می کند.

استانداردهای دولتی :

      این گروه شامل استانداردهایی است که توسط دولت تهیه شده و حداقل مشخصات مورد نیاز محصولات برای خرید توسط دولت و نمایندگان آن در مناطق مختلف کشور را تحت پوشش قرار می دهد. به بیان دیگر این استانداردها حداقل الزاماتی که یک محصول می‌بایست داشته باشد تا توسط ادارات و موسسات دولتی خریداری شود، را تعیین می‌کنند. استانداردهای نظامی (Military Standards - MS) از این دسته هستند.

استانداردهای عمومی :

این گروه شامل استانداردهایی می شود که توسط سازمان های مختلف اجتماعی که نمایندگی تولید کنندگان، مصرف کنندگان و استفاده کنندگان را به عهده دارند، تهیه و تدوین می گردند. استانداردهای موسسه استانداردهای ملی امریکا (American National Standards Institute - ANSI) و انجمن آزمون و مواد امریکا (American Society for Testing and Materials - ASTM) به این گروه تعلق دارند.

استانداردهای انجمن های تخصصی :

این گروه شامل استانداردهای ملی ای می شود که توسط جمعیت ها و انجمن های مختلف غیرانتفاعی فنی یا تجاری در ارتباط با موضوع فعالیت آنها تدوین می شوند. این استانداردها که با عنوان «استانداردهای صنعتی» نیز شناخته می شوند، از جمله استاندارد های عمومی به حساب نمی آیند مگر آنکه استفاده کنندگان محصولات نیز در تدوین آنها دخیل باشند. به عنوان نمونه می توان استاندارد های توسعه داده شده ملی  که توسط موسسه تجهیزات زراعی و صنعتی  که بسیاری از تولید کنندگان این گروه از تجهیزات عضو آن می باشند، را نام برد. این استانداردها توسط انجمن مهندسان کشاورزی (The Farm & Industrial Equipment Institute - FIEI) یا انجمن مهندسان خودرو (Society of Automotive Engineers) به چاپ می رسند.

تویوتا استانداردهای شرکت ها :

این گروه به استانداردهایی اطلاق می شود که توسط شرکت‌ها برای استفاده داخلی تدوین شده و به ندرت خارج از محدوده ی آنها مورد استفاده قرار می گیرد. چنین شرکت هایی به طور معمول دارای شعبه‌هایی در مناطق مختلف بوده و تمایل دارند که محصولات خود را در تمامی آنها با روش و کیفیتی یکسان تولید و عرضه نمایند. به طور مثال می توان به استانداردهای تولید محصول شرکت های خودروسازی معتبر مانند تیوتا و یا رنو اشاره نمود

استانداردهای ایمنی :

استانداردهای روش آزمون (Test-Method standards)استانداردها را همچنین می توان در دو گروه کلی استانداردهای اجباری (Domestic mandatory standards) و استاندارهای داوطلبانه (Domestic voluntary standards) جای داد. استانداردهای دولتی را می توان به عنوان نمونه ای برای استانداردهای اجباری و استانداردهای مدیریت کیفیت را به عنوان مثالی برای استانداردهای داوطلبانه برشمرد. لازم به ذکر است در صورتی که یک استاندارد داوطلبانه در مقرراتی به عنوان مرجع ذکر شود، به استاندارد اجباری تبدیل خواهد شد به طور کلی استانداردها حداقل مشخصات قابل قبول (Minimum level of acceptance) محصول را تعیین می نمایند و از این جهت گاهی با عنوان الزامات حداقلی (Minimum requirements) نیز شناخته می شوند.

استاندارد ملی اجباری :

تولید کنندگان و کارخانجات که محصولات تولیدی آنان در حال حاضر شامل استاندارد ملی اجباری در ایران می باشد مانند شیرآلات بهداشتی ، شیرآلات ساختمانی ، بتن ، مواد غذایی ، لوله و اتصالات ، پروفیل UPVC و ..... باید نسبت به اجرا استانداردها و اخذ نشان استاندارد ملی ایران اقدام نموده و پس از دریافت نشان استاندارد ملی ایران آن را بر روی محصول و بسته بنده خود طوری قرار دهند تا مطمئن گردند از طرف مصرف کننده دیده می شود .ناگفته پیداست که از نظر قانون تولید محصولاتی که استاندارد ملی آن محصول در سرزمین ایران اجباری بوده و تولیدکنندگان که اقدام به اخذ نشان استاندارد ننموده اند ،تولیداتشان غیر قانونی می باشد.

همچنین برای صادرات ،محصولاتی و کالا هایی که اخذ استاندارد ملی ایران برای آنها اجباری تلقی می گردد بر اساس قوانین گمرک جمهوری اسلامی ایران می بایست جهت صادرات اقدام به دریافت استاندارد ملی ایران نمایند.

استاندارد تشویقی:

دسته دیگری از محصولات که عموما استاندارد ملی آنان به تازگی تهیه گردیده و یا هنوز این استاندارد رای کافی برای تصویب اجباری بودن را اخذ ننموده است به عنوان استاندارد ملی تشویقی شناخته می گردند که تولید کنندگان این اصناف می توانند در صورت تمایل اقدام به دریافت نشان استاندارد ملی ایران نمایند.بدیهی است تولید محصولاتی که استاندارد ملی آنان تشویقی می باشد بدون اخذ نشان استاندارد ملی ایران غیر قانونی نبوده و منعی نخواهد داشت.

سازمان استاندارد ملی سازی : 

سازمان بین‌المللی استانداردسازی که معمولاً به نام ایزو شناخته می‌شود، مؤسسه بین‌المللی تعیین استاندارد متشکل از نمایندگان موسسات استاندارد ملی سازی است.

سازمان بین المللی استاندارد سازی  (به انگلیسی: The International Organization for Standardization) (به فرانسوی:Organisation internationale de normalisation) که معمولاً به نام ایزو (به انگلیسی: ISO) شناخته می‌شود، مؤسسه بین‌المللی تعیین استاندارد ملی متشکل از نمایندگان موسسات استانداردسازی ملی است. این سازمان غیردولتی در سطح وسیع به وضع استانداردهای کلی و جزئی برای هماهنگ کردن استانداردهای متفاوت جهانی می‌پردازد. در عمل سازمان بین‌المللی استانداردسازیبه صورت یک کنسرسیوم با ارتباطات قوی با دولت‌ها فعالیت می‌کند. این مؤسسه انواع استانداردهای تجاری و صنعتی جهانی را تعیین می‌نماید. مرکز ایزو در ژنوسویس قرار دارد.^[۱] ایزو کار رسمی خود را از تاریخ بیست و سوم فوریه ۱۹۴۷ آغاز کرده‌است. این سازمان به ترویج جهانی استانداردهای اقتصادی و صنعتی می‌پردازد تا مبادلات صنایع و فنون مختلف را در یک راستا هماهنگ کند.

سازمان بین‌المللی استانداردسازی، باآنکه یک سازمان غیردولتی است، به‌دلیل این که استانداردهای این مؤسسه تبدیل به قوانین می‌گردد از بیشتر سازمان‌های غیردولتی قدرتمندتر است. امروزه نزدیک به ۱۵۷ کشور در این سازمان به عضویت درآمده‌اند که ایران نیز یکی از آنهاست.

• 

• که با توجه به این مطالب میتوانید موفق به اخذ استاندارد ملی شوید.

•  اخذ نشان استاندارد ملی ایران برای کلیه واحد های تولیدی مشمول کالای استاندارد اجباری و تشویقی در کل ایران و کلیه مدارک ملزم آن در کوتاه ترین زمان و کمترین هزینه

   

  نشان ملی محصول ارگانیک صرفا توسط سازمان ملی استاندارد ایران اعطا می گردد.

   گفتنی است: اعطای نشان یا لوگوی استاندارد ملی  محصول ارگانیک در زمره فعالیت های تصدی گری قرار نداشته و قابل تفویض به غیر، اعم از بخش خصوصی و غیر خصوصی نبوده و هرگونه ادعا در این خصوص فاقد وجاهت قانونی است.